با نزدیک ‌شدن به فصل پاییز و شیوع سرماخوردگی، خیلی‌ها به این فکر‌ می‌افتند قبل از اینکه هوا سرد‌تر شود، واکسن آنفلوآنزا بزنند تا سراسر زمستان از شر این بیماری در امان باشند. همه ما بارها تجربه کرده‌ایم که شایع‌ترین علت غیبت از کار و مدرسه در این فصل سرماخوردگی است. و این علاوه بر تحمیل بار مالی به خانواده ما، سبب می‌شود تمامی برنامه هفتگی خانواده دستخوش تغییرات شود. در این گزارش سعی کرده‌ایم با ذکر پاره‌ای از اصول علمی در خصوص پیشگیری و درمان آنفلوآنزا، شما را با این بیماری و راه‌های مقابله با آن آشنا کنیم.

*آنفلوآنزا چیست؟
آنفلوآنزا شایع‌ترین بیماری ویروسی فصل سرما است که دستگاه‌ تنفسی‌ را درگیـر می‌کند و شدیدا مسری است. شاید کسی آنفلوآنزا را جدی نگیرد و حتی اگر از مردم پرسیده شود که فرق بین سرماخوردگی و آنفلوآنزا را بگویند شاید میان آنها فرقی قائل نباشند اما عمق فاجعه ابتلا به ویروس‌ها خیلی بیشتر از این حرف‌هاست. در سال‌های اخیر محققان به این باور رسیده‌اند که آنفلوآنزا به عنوان یک قاتل مهلک، از ایدز پیشی گرفته است. آنفلوآنزا مسوول مرگ ??هزار آمریکایی در سال است. تحقیقات در این کشور نشان می‌دهد که مرگ و میر، بیشتر در افراد میانسال و پیر صورت می‌گیرد چون آسیب‌پذیرتر هستند.
‌مدت‌ زمان‌ شروع‌ علائم‌ از زمان‌ وارد شدن‌ ویروس‌ به‌ بدن‌ 28-24ساعت‌ است‌. سه‌ نوع‌ اصلی‌ ویروس‌ آنفلوآنزا (A,B,C) وجود دارد، اما این‌ ویروس‌ها توانایی‌ جهش‌ به‌ انواع‌ گوناگونی‌ را دارند. این ویروس‌ها پیوسته تغییر می‌کنند و زیرنوع‌ها یا سوش‌هایی را تولید می‌کنند که با ویروس اولی تفاوت دارند اما برخی از ویژگی‌های آن را حفظ کرده‌اند. سوش‌های ویروس آنفلوآنزا که باعث آنفلوآنزا می‌شوند ممکن است از سالی به سال دیگر تفاوت داشته باشد. شیوع‌ ناگهانی‌ انواع‌ مختلف‌ آنفلوآنزا تقریبا با سرد شدن هوا رخ‌ می‌دهد ولی شدت‌ آنها متفاوت‌ است‌. آنفلوآنزا و عوارض آن سالیانه باعث مرگ و میر هزاران نفر در سراسر جهان می‌شود. هر چند سال یک‌بار نوع جدیدی از آنفلوآنزا پیدا می‌شود و چنان به سرعت انتشار جهانی می‌یابد که زندگی میلیون‌ها نفر را به خاطر می‌اندازد، وحشتناک‌ترین همه‌‌گیری جهانی آنفلوآنزا در قرن بیستم مربوط به سال 1918میلادی بود که حدود 40 میلیون نفر یعنی بیش از آمار کل کشته‌شدگان جنگ جهانی اول را به کشتن داد. این بیماری تقریبا هر زمستان با وسعت و شدت‌های مختلفی شایع می‌شود و تا اردیبهشت‌ماه ممکن است گریبان افراد مختلف را بگیرد. 
* علائم‌ شایع
علائم و نشانه‌های آنفلوآنزا ناگهان آغاز می‌شوند. آنها به میزان زیادی غیر اختصاصی و شبیه دیگر بیماری‌های تنفسی هستند
لرز و تب‌ متوسط‌ تا بالا
دردهای‌ عضلانی‌ و استخوانی، از جمله‌ کمردرد
چشم‌درد و گلودرد
سرفه‌های خشک
آبریزش‌ از بینی‌
سردرد
ضعف، خستگی و کوفتگی
آنفلوآنزا همچنین در کودکان ممکن است سبب تهوع، استفراغ و اسهال شود. ضمنا نباید فراموش کرد که تمام علایم آنفلوآنزا می‌توانند توسط بیماری‌های بسیاری غیر از آنفلوآنزا ایجاد شوند.
تفاوت آنفلوآنزا و سرماخوردگی
سرماخوردگی و آنفلوآنزا علائم مشابهی دارند با این تفاوت که سرماخوردگی معمولا خفیف‌تر است و ممکن است بدون تب و یا با تب پایین باشد اما آنفلوآنزا به‌طور ناگهانی شروع می‌شود و با تب بالا همراه است. همچنین مدت زمان بیشتری طول می‌کشد تا آنفلوآنزا بهبود یابد اما این مدت در سرماخوردگی کوتاه‌تر است.
عوامل‌ افزایش‌‌‌دهنده‌ خطر
استرس‌
خستگی‌ شدید
تغذیه‌ نامناسب‌ و ضعف قوای جسمانی
وجود بیماری‌ اخیر که‌ موجب‌ کاهش‌ مقاومت‌ بدن‌ شده‌ باشد.
بیماری‌ مزمن‌، خصوصا بیماری‌ مزمن‌ قلبی‌، ریوی‌ و کلیوی
ضغف یا نقص سیستم ایمنی
بارداری‌
افرادی‌ که‌ در یک‌ محیط‌ بسته‌ با تهویه نامناسب زندگی‌ یا کار می‌کنند.
مکان‌های‌ شلوغ‌ به‌ هنگام‌ بروز همه‌‌گیری‌ ویروس
راه‌های انتقال بیماری
افرادی که به ویروس آنفلوآنزا آلوده شوند، یک روز پیش از اینکه نشانه‌های بیماری بروز کند تا پنج روز پس از بروز آن، می‌توانند دیگران را آلوده کنند. بنابراین، ممکن است شما زمانی که هنوز نمی‌دانید به این بیماری دچار شده‌اید، آن را به دیگران انتقال دهید.
ویروس به راحتی از طریق ترشحات تنفسی از جمله عطسه و سرفه و نیز از طریق تماس نزدیک، نظیر دست دادن و روبوسی از فرد بیمار به افراد سالم منتقل می‌شود.
رطوبت و درجه حرارت در انتشار ویروس نقش دارد، این بیماری در کشورهای مناطق معتدل در فصل سرما (زمستان و پاییز) به علت بارندگی و رطوبت بیشتر است.
از دیگر علل افزایش بروز آنفلوآنزا در فصل سرما، عدم استفاده از تهویه مناسب در فضاهای بسته همچون کلاس درس، وسایل نقلیه و محل کار است.
*پیشگیری‌
رعایت نکات بهداشت فردی از سوی بیماران از جمله استفاده از وسایل و ظروف جداگانه، استفاده از دستمال در هنگام عطسه و سرفه، اجتناب از حضور در اماکن عمومی، مصرف مایعات فراوان، شست‌‌وشوی مداوم دست‌ها دهان شویه با آب نمک مهم‌ترین وظیفه مبتلایان به آنفلوآنزا در قبال سلامت اطرافیان و جامعه است. شما می‌توانید خطر ابتلا به آنفلوآنزا را با توجه کردن به واقعیات علمی در خصوص این بیماری از قبیل اینکه آنفلوآنزا چگونه گسترش می‌یابد، کاهش دهید. اما باتوجه به تحقیقات علمی گسترده در رابطه با آنفلوآنزا باید اعتراف نمود که تنها راه پیشگیری از آنفلوآنزا، علاوه بر رعایت نکات بهداشت عمومی و فردی، استفاده از واکسن آنفلوآنزاست.
رعایت نکات بهداشتی از سوی فرد بیمار از جمله استفاده از وسایل و ظروف جداگانه و استفاده از دستمال در هنگام عطسه و سرفه
استراحت فرد بیمار در منزل که هم باعث کاهش علائم و بهبود بیماری می‌شود و هم مانع انتقال بیماری به سایر افراد می‌شود.
شستشوی مداوم دست‌ها از سوی بیماران و نیز اطرافیان آنها
کاهش مسافرت‌های غیرضروری
استفاده از پوشش مناسب در روزهای سرد
خودداری‌ از تماس‌ غیرضروری‌ با افرادی‌ که‌ دچار آنفلوآنزا هستند
تزریق واکسن آنفلوآنزا ایمنی 80درصدی را برای یک‌سال ایجاد می‌کند.
تزریق واکسن آنفلوآنزا برای چه کسانی ضروری است
شما با واکسینه‌شدن سالانه علیه ویروس آنفلوآنزا می‌توانید از این بیماری پیشگیری کنید. این واکسن به بدن شما تزریق می‌شود و بهترین زمان برای این کار ماه‌مهر و آبان است. در بیماران با بیماری‌های خاص و مزمن، از قبیل بیماری ریوی، یا قلبی، آنفلوآنزا ممکن است بیماری اصلی را شدیدتر کند، که نیاز به جلوگیری از آنفلوآنزا را در این بیماران از طریق واکسیناسیون افزایش می‌دهد. واکسیناسیون برای بیماران آسیب‌پذیر خصوصا دارای ضعف سیستم ایمنی به‌خصوصی به منظور جلوگیری از بستری شدن در بیمارستان و کاهش خطر مرگ توصیه می‌شود. واکسیناسیون همچنین خطر بیماری تنفسی و ویزیت‌های پزشکی بعدی را کم می‌کند، که غیبت از محل کار و مدرسه را کاهش می‌دهد، هزینه‌های مراقبت‌های سلامت را کم کرده و مولد بودن را افزایش می‌دهد. در کودکان، واکسیناسیون می‌تواند خطر اوتیت مدیا، یک نتیجه احتمالی آنفلوآنزا را کاهش دهد.
به‌طور کلی هر کسی که می‌خواهد احتمال ابتلا به آنفلوآنزا کاهش دهد باید واکسینه شوند. افرادی که در خطر احتمال ابتلا به آنفلوآنزا شدید و مهلک هستند یا افرادی که با آنها زندگی می‌کنند یا از آنها مراقبت می‌کنند هر فصل پاییز باید واکسن بزنند. این واکسن برای افراد زیر سفارش می‌شود:
* همه افراد بالای‌ 50 سال‌
افراد مبتلا به‌ بیماری‌های‌ مزمن‌ ریوی، آسم و برونشیت، بیماران کلیوی، بیماران قلبی، افراد مبتلا به اچ‌آی‌وی، بیماران دارای نقص سیستم ایمنی، بیماران دیابتی و تالاسمی.
همه کودکان بالای شش ماه
کودکان مستعد آلرژی، آسم، بیماری‌‌های قلبی، مرض قند
کودکان مبتلا به عفونت‌های مکرر
کودکانی که مجبورند آسپرین طولانی‌مدت استفاده کنند،
کودکانی که در مهدکودک و در تماس با سایر کودکان ‌هستند
کارکنان مراکز بهداشتی و درمانی
زنانی که طی فصل آنفلوآنزا باردار هستند.
توجه داشته باشید که شیردهی منع مصرف واکسیناسیون آنفلوآنزا نیست، و این واکسن برای مادران شیرده و نوزادانشان بی‌خطر است.
چه کسانی نباید واکسینه شوند؟
برخی از افراد قبل از مشاوره با پزشک نباید واکسینه شوند که عبارتند از:
1- افرادی که حساسیت شدیدی به تخم مرغ دارند 
2 - افرادی که قبلا واکنش و حساسیت شدیدی به واکسن آنفلوآنزا داشته‌اند.
3- نوزادان کمتر از شش ماه
4- افرادی که مریضی شدید یا معمولی همراه با تب دارند باید تا کم شدن علائم بیماری صبر کنند. 
* نیاز به واکسیناسیون سالانه
مصرف کنندگان ممکن است از داروساز سوال کنند چرا متخصصان واکسیناسیون هر ساله آنفلوآنزا را توصیه می‌کنند؟ ویروس آنفلوآنزا انواع مختلفی دارد که دائما تغییر شکل می‌دهد و به همین دلیل است که ساخت واکسن برای آن آسان نیست و بر اساس تحقیقات گسترده برای هر سال به‌صورت ویژه و خاص تولید می‌شود. تغییرات ویروسی آنفلوآنزا به ویژه هنگامی خطرناک‌تر می‌شوند که دو ویروس مختلف با یکدیگر ترکیب شوند و یک ویروس جدید را به وجود آورند که با ویروس‌های قبلی متفاوت است. . انواع مختلف ویروس هر سال از طریق روشی که به عنوان «رانش آنتی ژن» شناخته می‌شود جهش پیدا می‌کند. این مسئله معضلات متعددی ایجاد می‌کند. افراد ممکن است از موارد بسیار آنفلوآنزا در طول زندگیشان رنج ببرند، چراکه معمولا ایمنی کم یا هیچ ایمنی از مدت سال گذشته وجود ندارد. به علاوه، واکسن‌های جدید هر سال با استفاده از برآوردهایی که کدام نژادهای ویروس برای آن سال فعال‌ترین خواهند بود، ساخته می‌شوند. در حالی‌که واکسن‌هایی که در سال7-2006بکار رفت برای این فصل محافظت فراهم می‌کند، از اثر بخشی آنها برای فصل8-2007 نمی‌توان اطمینان حاصل کرد. قابل توجه است که بدانیم استفاده از واکسن ضدبیماری آنفلوآنزا در کاهش میزان مرگ و میر ناشی از سکته‌های قلبی نیز موثر است پژوهشگران در آرژانتین به‌تازگی با بررسی شماری از مبتلایان به سکته‌های قلبی و همچنین برخی از افرادی که برای درمان انسداد رگ‌های کرونری قلب تحت عمل جراحی و تعویض این عروق قرار گرفته بودند دریافتند تزریق واکسن آنفلوآنزا در فصل زمستان مرگ و میر این بیماران را به میزان 72درصد کاهش می‌دهد بر پایه نتایج این بررسی که در شماره آوریل مجله سیرکیولیشن منتشر شده است. تنها یک نوبت تزریق واکسن آنفلوآنزا خطر مرگ و میر این بیماران را به میزان چشمگیری کاهش می‌دهد در واقع تزریق واکسن آنفلوآنزا با افزایش گونه‌ای از سلول‌های دستگاه ایمنی احتمال پاره شدن و میزان بروز التهاب در دیواره رگ‌ها و در نتیجه احتمال بروز سکته‌های قلبی و مغزی را کاهش می‌دهد از این رو پژوهشگران استفاده از واکسن آنفلوآنزا را در فصل زمستان برای مبتلایان به سکته‌های قلبی و بیمارانی که تحت جراحی تعویض رگ‌های قلب قرار گرفته‌اند سودمند می‌دانند.
*اقدامات درمانی
بیشتر مردم بدون مشکل جدی از این بیماری رهایی می‌یابند، اما گاهی بیماری به عفونت باکتریایی، از جمله عفونت گوش، عفونت سینوس‌ها یا عفونت مجراهای تنفسی(برونشیت)، می‌انجامد. که در این صورت باید بی‌درنگ به پزشک مراجعه کنید البته، با نگهداری مناسب از بیمار در خانه می‌توان از این عفونت‌ها پیشگیری کرد. آنفلوآنزا به طور معمول طی پنج تا هفت روز فروکش می‌کند. البته، خستگی آن ممکن است ادامه داشته باشد. استفاده از داروهای مسکن و تب بر نظیر استامینوفن و در خصوص ابریزش استفاده ارآنتی‌هیستامین (با نظر پزشک) موثر است. به یاد داشته باشید به صرف وجود سرماخوردگی به هیچ وجه آنتی بیوتیک تجویز نمی‌شود. تنها در صورتی انتی بیوتیک از سوی پزشک توصیه می‌شود که آنفلوآنزا سبب ایجاد عفونت میکروبی ثانویه شود.
مصرف داروحتما باید با صلاحدید و تجویز پزشک انجام شود.
به‌خاطر داشته باشید که از مصرف خودسرانه آسپرین خودداری کنید. زیرا مصرف خودسرانه آسپرین باعث عوارضی چون حساسیت‌های پوستی و مشکلات گوارشی خواهد شد.
* اقدامات موثر برای بهبود بیماری
استراحت در منزل به‌ویژه در هنگام تب
استفاده از مایعات فروان مانند آب، آب میوه و سوپ رقیق
غرغره آب یا آب نمک ولرم
خودداری از استمعال دخانیات
استفاده از قطره‌های بینی حاوی آب و نمک برای‌ تخفیف‌ گرفتگی‌ بینی‌، موثر است.
برای‌ افزایش‌ رطوبت‌ هوا از یک‌ دستگاه‌ بخور استفاده‌ نمایید. رطوبت‌ کمک‌ می‌کند تا ترشحات‌ ریه‌ رقیق‌ و بنابراین‌ راحت‌تر تخلیه‌ شوند.
*رژیم‌ غذایی
تغذیه یکی از فاکتورهای موثر در عملکرد سیستم ایمنی است، بنابراین سوء‌تغذیه در بروز بیماری‌های مختلف نقش مهمی را ایفا می‌کند. در حقیقت با تغذیه مناسب هم می‌توان تا حدودی از بیماری‌های مختلف در امان بود و هم دوره درمان را کوتاه‌تر یا سهل‌تر گذراند. در گذشته‌ای نه چندان دور نگاه به علم تغدیه نگاهی حاشیه‌ای بود اما امروز به خوبی می‌دانیم برای ارتقای سلامت، پیشگیری از بیماری‌ها، برای موفقیت در امر درمان و بازتوانی به این علم به شدت محتاجیم. بی‌توجهی به تغذیه می‌تواند عوارض جبران ناپذیری را برای هر جامعه‌ای به بار آورد
معمولا اشتها به‌ هنگام‌ آنفلوآنزا کم‌ می‌شود، شاید در ابتدا فقط‌ اشتها به‌ مایعات‌ داشته‌ باشید، پس‌ از مدتی‌ به‌ وعده‌های‌ غذایی‌ کوچک‌ حاوی‌ مواد نشاسته‌ای‌ بدون‌ ادویه‌ (نان‌ سوخاری‌، برنج‌، پوره‌، غلات‌ پخته‌ شده‌، سیب‌زمینی‌ پخته‌) اشتها پیدا کنید.
در آنفلوآنزا مخاط بینی و دستگاه تنفسی دچار احتقان و التهاب شده، پس مصرف مداوم مایعات، استفاده از بخور در تسکین علایم و سیر بهبود آن نقش دارد.
روزانه‌ حداقل‌ هشت لیوان‌ آب‌ بنوشید (خصوصا اگر تبتان‌ بالا باشد). نوشیدن‌ مایعات‌ بیشتر مثل‌ آب‌ میوه‌، چای‌ و نوشیدنی‌های‌ غیر گازدار نیز به‌ رقیق‌ شدن‌ ترشحات‌ کمک‌ می‌کنند.
استفاده از مواد غذایی حاوی ویتامین C ونیز مواد معدنی همچون سلنیوم و روی در کاهش طول مدت بیماری موثر است.
از مصرف غذاهای چرب، سرخ کرده، ادویه‌دار بپرهیزید
متاسفانه امروزه مصرف غذاهای غربی مانند Fast Food و غذاهای کارخانه‌ای همچون سوسیس و کالباس باعث کاهش قدرتو مقاومت بدن شده است، مصرف نکردن غذاهای توصیه شده در طب سنتی و کمبود مصرف میوه امکان ابتلا به تمامی بیماری‌ها از جمله سرماخوردگی را افزایش می‌دهد.
منبع:سایت آفتاب